De sociale staat van Nederland 2020 op hoofdlijnen. Kwaliteit van leven in onzekere tijden.

Het ging tot en met begin 2020 in economisch opzicht goed met Nederland.
De economie groeide sinds 2014, de koopkracht van burgers steeg, de armoede daalde en de werkloosheid lag begin 2020 op het laagste niveau sinds 2008. Nederlanders waren tevreden met de economie en hun eigen financiële situatie en waren positief over de economische toekomst. Als we alleen kijken naar de economische groei en evaluaties van de economie, dan zou de conclusie zijn dat het met Nederland in 2019 en begin 2020 steeds beter ging.

Medio 2020 stond Nederland er totaal anders voor dan begin 2020. De coronapandemie en de lockdown zorgden voor een plotse en flinke verslechtering van de economische situatie. Door de coronapandemie en de gevolgen ervan ligt het niet voor de hand dat de verbetering in de objectieve kwaliteit van leven – waarop men eind 2019 na jaren van economische voorspoed nog kon hopen – er in 2020 gaat komen. Veel aspecten die relevant zijn voor de leefsituatie zijn in de knel gekomen, zoals het hebben van betekenisvolle contacten en het meedoen in de samenleving. Op die onderdelen van de kwaliteit van leven doen zich problemen voor: tijdens de lockdown waren veel vormen van participatie (zoals vrijwilligerswerk, het uitoefenen van sport in georganiseerd verband of het bezoeken van culturele instellingen of concerten) niet of slechts mondjesmaat mogelijk, met gevolgen voor de besteding van vrije tijd. Daarnaast nam de eenzaamheid toe, waarbij de stijging het grootst was onder 75-plussers.