Sceptische visies in het coronadebat

Auteurs: Joep Schaper, Claudia Hartman

Tijdens de coronapandemie had ongeveer twintig procent van de Nederlanders sceptische ideeën over de pandemiebestrijding, zo blijkt uit onderzoek van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP). Mensen wantrouwden de informatie van de overheid of twijfelden aan de intenties of de gevolgen van de coronamaatregelen. Uit het onderzoek blijkt dat deze mensen niet van de ene op de andere dag wantrouwend werden. Zij ervoeren uitsluiting door de overheid, de media en de maatschappij en dat versterkte hun wantrouwen. Het SCP adviseert daarom de overheid om nieuwsgierig te zijn naar de argumenten van mensen die een sterk afwijkende mening hebben. Dit omdat er vaak begrijpelijke vragen en zorgen aan ten grondslag liggen.

Tijdens de coronacrisis stelde het kabinet een aantal maatregelen in om het virus te bestrijden, waaronder mondkapjes, testen voor toegang en lockdowns. Bij een deel van de Nederlandse bevolking ontstond scepsis over de informatie die de overheid over corona en de maatregelen verstrekte en over de intenties achter het coronabeleid. Met de publicatie Sceptische visies in het coronadebat geeft het SCP meer inzicht in coronascepsis: hoe breed het leeft, het ontstond, welke rol (online) media speelden en hoe mensen met sceptische opvattingen over corona de pandemie beleefden.

De onderzoeksrapporten Coronascepsis in Nederland, Coronascepsis in de media en Op zoek naar alternatieven vormen samen de basis voor dit hoofdrapport.

Errata

2 augustus 2023: De huidige versie van het rapport betreft een herziene versie. In de oorspronkelijke analyse is een fout gemaakt, waardoor enkele percentages die zijn genoemd zijn uit het rapport Coronascepsis in Nederland niet klopten. Het gaat om enkele procentpunten afwijking. In de huidige versie staan de correcte percentages genoemd.