Coronascepsis in Nederland
Download 'Onderzoek Coronascepsis in Nederland (aangepaste versie augustus 2023)'
Download 'Bijlagen Coronascepsis in Nederland'
Download 'Verantwoording verwerking persoonsgegevens Coronascepsis in Nederland'
In dit onderzoek analyseren we hoe breed coronascepsis leeft in de samenleving. Dit doen we met een enquête. Omdat bij coronascepsis de rol van informatie en media belangrijk is, werd ook onderzocht hoe mensen aankijken tegen de rol van sociale media en journalistieke media in hun omgang met coronascepsis.
Uit het onderzoek blijkt dat een substantiële minderheid van de bevolking in meer of mindere mate sceptisch kijkt naar overheidsinformatie over corona. 20% geeft een sceptisch antwoord op drie of meer van onze enquêtevragen die coronascepsis meten (negen was het maximum). Zij vertrouwen bijvoorbeeld de informatie van de fabrikanten van de vaccins niet, of zijn het eens met de stelling van de coronamaatregelen werden genomen om meer controle over de bevolking te krijgen. Institutioneel wantrouwen is hiervoor de belangrijkste statistische verklaring. De andere verklaringen die we onderzoeken, zoals psychisce gezondheid, tevredenheid met het leven, mediagebruik en in hoeverre iemand door de coronacrisis is geraakt, hebben geen statistisch significant effect op coronascepsis.
Voor journalistieke en sociale media spelen er moeilijke dilemma’s rond de vraag hoe ze om zouden moeten gaan met coronasceptische ideeën. Ongeveer twee derde van de mensen vindt dat het op sociale media, zoals Twitter en Facebook, niet mogelijk is om te beoordelen of berichten over corona wel of niet waar zijn. Bijna 30% van de mensen vindt dat er in de journalistieke media te veel ruimte was voor alternatieve ideeën over corona.
Dit rapport vormt samen met de publicaties Coronascepsis in de media en Op zoek naar alternatieven het onderzoeksproject Sceptische visies in het coronadebat. Lees het hoofdrapport hier.
Errata
2 augustus 2023: De huidige versie van het rapport betreft een herziene versie. In de oorspronkelijke analyse is een fout gemaakt, waardoor de percentages van figuur 5.1, 5.2, 5.3, 5.5 en 5.6 niet klopten. Dit gaat om enkele procentpunten afwijking. In de huidige versie staan de correcte percentages genoemd.