Factsheet Hoe denken Nederlanders over sociale cohesie?

Veel Nederlanders geven aan dat zij vertrouwen hebben in hun medemens. De manier van samenleven is iets waar mensen trots op zijn. Ze zijn positief over de onderlinge saamhorigheid, de tolerantie, de hulpvaardigheid en het vrijwilligerswerk in ons land. Ze zien in hun eigen omgeving veel dingen goed gaan. Toch staat het met elkaar samenleven ook al jaren hoog op het lijstje met zaken waarover burgers zich zorgen maken. Daarbij gaat het om minder betrokkenheid bij elkaar, het vervagen van waarden en normen, asociaal gedrag in de publieke ruimte en een geringere tolerantie voor andersdenkenden.    

Burgers maken zich dus aan de ene kant grote zorgen maken over hoe we met elkaar samenleven, en zijn aan de andere kant juist trots op de ervaren saamhorigheid en tolerantie. Deze factsheet bespreekt verschillende verklaringen voor deze schijnbare tegenstelling. In de eerste plaats geldt dat de manier van samenleven vaker wordt genoemd als probleem dan als sterk punt. In de tweede plaats gaat het deels om andere mensen: sommigen noemen het als probleem, en anderen als sterk punt. Ten derde lijkt er sprake van een niveauverschil. In kleine kring, in het eigen leven, zien mensen ook wel voorbeelden van asociaal gedrag (bv. in het verkeer of in de supermarkt), maar zien ze ook veel goed gaan. Ze zien dat mensen bereid zijn elkaar helpen en zich inzetten als vrijwlliger.     

Gebruikte databestanden