Eigentijdse ongelijkheid
De postindustriële klassenstructuur op basis van vier typen kapitaal - Verschil in Nederland 2023.
Download 'Onderzoeksrapport Eigentijdse ongelijkheid'
Download 'Bijlagen Eigentijdse ongelijkheid'
Download 'Infographic Eigentijdse ongelijkheid'
Download 'Summary Contemporary inequality (Engels)'
Auteurs: Cok Vrooman, Jeroen Boelhouwer, Jurjen Iedema en Ab van der Torre
In het politieke en maatschappelijke debat gaat het vaak over verschillen in inkomen, vermogen of opleiding. Maar ongelijkheid omvat tegenwoordig meer dan dat. Daarom kijkt het Sociaal en Cultureel Planbureau in de reeks Verschil in Nederland naast dat economisch kapitaal ook naar de verdeling van andere hulpbronnen: sociaal, cultureel en persoonskapitaal. Het hebben van een netwerk dat steun biedt of je verder helpt; kunnen voldoen aan wat de moderne maatschappij van iemand vraagt (zoals het kunnen gebruiken van een computer of de Engelse taal spreken); niet alleen fysiek gezond zijn, maar ook mentaal; en hoe je eruitziet: het zijn allemaal elementen die bepalend zijn voor posities in de samenleving, en die de kansen van mensen kunnen vergroten of beperken.
Deze vier soorten hulpbronnen slaan neer in zeven kapitaalgroepen, zo blijkt uit deze studie. De verschillen in de (combinaties van) hulpbronnen die groepen tot hun beschikking hebben zijn aanzienlijk, en beperken zich niet tot het economische terrein. De structurele verschillen gaan bovendien gepaard met uiteenlopende visies op het eigen leven, de samenleving en op politieke en maatschappelijke kwesties. Als verschillen uitmonden in wrijving of conflicten, kan de cohesie in de samenleving onder druk komen te staan. Dat voorkomen is een opgave die ook het beleid raakt. Het rapport sluit af met enkele beleidsrichtingen die behulpzaam kunnen zijn om vanuit een brede visie op welvaart de aanzienlijke structurele verschillen in de Nederlandse samenleving aan te pakken.